Kuzey Koreli askerlerin Ukrayna’da Rus ordusu saflarında savaşmak üzere konuşlandırıldığına dair haberlerin sayısı artıyor.
Geeçn hafta Interfax-Ukrayna ve KyivPost adlı haber kaynakları, Ukrayna istihbaratına dayandırdıkları haberlerde, 3 Ekim’de Rus işgalindeki Donbas’ta Kuzey Kore ordusu mensubu altı askerin öldürüldüğünü, üçünün de yaralandığını bildirdi.
Haberlere göre olay, bir askeri eğitim alanına Ukrayna’nın füze saldırısı sonucu gerçekleşti.
Kaynaklara göre Kuzey Koreli askerler söz konusu bölgede Rus ordusundan askerlerle “deneyim paylaşımı” için bulunuyordu.
Peki bu iddialar doğru mu?
Ukrayna istihbaratı geçen yıl, mühendislerin de bulunduğu küçük bir askeri grubun Kuzey Kore’den bölgeye geldiğini bildirmişti. Rusya bu iddialara yanıt vermemişti.
8 Ekim’de Güney Kore Savunma Bakanı Kim Yong-hyun, Kuzey Kore’nin Rusya’ya yardım etmek üzere Ukrayna’ya “yüksek ihtimalle” asker göndermiş olabileceğini açıkladı. Kuzey Koreli askerlerin Donbas’ta öldürüldüğüne ilişkin iddiaların da “muhtemelen doğru olduğunu” kaydetti.
Güney Kore Savunma Bakanı şunları söyledi:
“Rusya ve Kuzey Kore, askeri bir ittifaka benzeyen bir anlaşmaya imza attıktan sonra, cepheye asker gönderilmesi ihtimali çok arttı.”
Güney Koreli bakan, Haziran ayında Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile Rus lider Vladimir Putin arasında imzalanan stratejik ortaklık anlaşmasını kast ediyor
2023’ün Eylül ayında Putin, Rusya’da Kim Jong-un ile bir araya geldiği sırada, söz konusu iddiaların “bütünüyle saçmalık” olduğunu savunmuştu.
Bu yılın Haziran ayındaki anlaşmayı imzaladıklarında ise Putin, Kuzey Koreli askerlerin Ukrayna’da konuşlandırılma ihtimaliyle ilgili bir soruya şu yanıtı vermişti:
“Biz kimseden bunu istemedik, kimse de bize bunu teklif etmedi.”
Artan iş birliği
Ne Moskova ne de Pyongyang, iki ülke arasındaki askeri işbirliğinin arttığını gizliyor.
Geçen yıl Temmuz ayında dönemin Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu Pyongyang’a “askeri bağları güçlendirmek” için gitmişti. Karşılığında Eylül ayında Kim Jong-un Rusya’yı ziyaret etti.
Yine Eylül’de Güney Kore lideri Yoon Suk Yeol, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ndaki yıllık oturumda, Kuzey Kore’den Rusya’ya silah gönderilme ihtimalini gündeme getirdi.
16 Ekim 2023’te İngiltere merkezli Royal United Services Institute (RUSI), Kuzey Kore’nin Rusya’ya silah ve mühimmat göndermesiyle ilgili bir rapor yayınladı ve bunların konumlarını içeren bazı uydu görüntülerine raporda yer verdi.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov bu iddiaları reddetti: “Yalnızca İngiliz istihbaratı değil, Amerikan istihbaratı da sürekli bunu bildiriyor fakat hiçbir kanıt ortaya koymuyorlar.”
Ancak 2023 sonunda, Ukrayna’da Rus birliklerinin Kuzey Kore’ye ait bomba ve mayınları kullandığı belirlenmiş ve Rus askeri çevrelerinde de (genellikle olumsuz yorumlarla) tartışılmaya başlanmıştı.
Haziran’da ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Kuzey Kore’nin Rusya’ya balistik füze gönderdiğini ve Rusya’nın bunları halihazırda Ukrayna’ya karşı kullandığını ileri sürdü.
Rus basını da Haziran ayında Kuzey Kore’nin askeri mühendisleri Ukrayna’ya gönderme planından bahsetti.
Güney Kore televizyonu TV Chosun’un konuştuğu kaynaklar, Kuzey Kore’nin 10 adet mühendis tugayına sahip olduğunu, bunun üç ya da dördünün Rusya’ya sevk edilebileceğini iddia etti. Bunun için Pyongyang yönetiminin Moskova’dan yıllık 115 milyon dolar ödeme alabileceği öne sürüldü.
Peskov bu iddiaları reddederek, “Bunun ne olduğunu hiç bilmiyorum” dedi.
Temmuz ayında Kuzey Kore devlet medyası KCNA, ülkenin seçkin askeri eğitim heyetinin Rusya’yı ziyaret ettiğini bildirdi. Heyetin başında Kim Il Sung Askeri Üniversitesi’nin Başkanı olan Kim Geum Chol vardı.
Kuzey Kore ordusunun kapasitesi
Kuzey Kore ordusu, ülkenin geri kalanına benzer şekilde oldukça kapalı ve bilinmeyen bir yapıya sahip. Ordunun çatışma gücüyle ilgili tahminler oldukça çelişkili.
Kuzey Kore’de 3 ile 10 yıl arasında değişen ve kadınları da kapsayan zorunlu askerlik sistemi var.
2018’deki raporlar Kuzey Kore ordusunun dünyanın en büyük dördüncü ordusu olduğunu ortaya koyuyordu. Ülke, yaklaşık 1,2 milyon askere sahip.
Russian Institute for Strategic Studies adlı enstitüden uzman Andrei Gubin, bu sayıların daha düşük olabileceğini söylüyor: “Şu anda Kuzey Kore ordusunun asker sayısı 850 binden fazla değil.”
Gubin, ordunun büyük bir seferberlik gücüne sahip olduğunu da ekliyor. Buna göre toplamda 6,2 milyon kişi seferberlik halinde görev yapabilir.
Öte yandan Kuzey Kore ordusu genellikle Sovyetler’den kalma askeri teknolojiyi kullanıyor, fakat Rusya’dan farkı, bu ordunun gerçek çatışma deneyimi bulunmuyor.
Ordunun ana gücü olan motorize birlikler dışında, Kuzey Kore ordusunun Ukrayna’daki savaşta ne tür bir görev alabileceği bilinmiyor.
Küçük gruplar halinde hareket etmeleri muhtemel fakat bu daha gelişmiş bir koordinasyon gerektirir ve Rus birlikleriyle aralarında dil engeli olduğu da unutulmamalı.
Her durumda, Rusya’nın yanında Kuzey Kore askerlerinin yer almasını gizlemek imkansız olur.
Kuzey Koreli askerlerin öldürülmesi ya da esir alınması durumunda Ukrayna ordusu bunu duyurmaktan çekinmeyecektir.
Kuzey Koreli askerlerin ayrı birlikler halinde değil Rus birliklerinin parçası olarak hareket etmesi ise iki ülke arasında gerginlik başlığı haline gelebilir. Rusya ve Kuzey Kore müttefik konumda olsalar da Rus ve Kuzey Koreli liderler arasında ciddi ideolojik farklılıklar var.
Ucuz iş gücü
Bu faktörler, Kuzey Kore’nin Ukrayna savaşı için askeri birlik gönderme ihtimalinin devre dışı bırakılması anlamına gelmiyor.
Pyongyang’ın paraya ve teknolojiye ihtiyacı var. Moskova’nın ise askere ve cephaneliğe. İki taraf da askeri iş birliğinden yana görünüyor.
Uzun yıllar boyunca Kuzey Kore ordusu ucuz iş gücü olarak kullanıldı. Sovyet ordusunun inşaat ve yapılaşmayı sağlayan birliklerine benzer şekilde işlev gördüler.
Kuzey Koreli askeri mühendislerin ve yapı birimlerinin inşa ettiği askeri yapıların kalitesi genellikle yüksek bulunuyor.
Bunların Rus ordusu için işlevli olabileceği söylenebilir.
Kuzey Koreliler cephe gerisinde, askeri alt yapı, yer altı depoları, yollar ve köprüler inşa etmekle görevlendirilebilirler.
Cephe gerisinde Kuzey Koreli askerlerin görev almaları, Rusya’nın cepheye daha fazla Rus askeri göndermesini sağlayabilir.
