Avrupa Konseyi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Batı Trakya’ya ilişkin yıllardır uygulanmayan kararlarına ilişkin müzakereler için Yunanistan’ı ziyaret etti.
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Direktörlüğü ve AİHM kararlarını takip eden İcra Dairesi yetkililerinden oluşan heyet, Atina’da yaptıkları toplantıda İskeçe Türk Birliği, Rodop Vilayeti Türk Kadınları Kültür Derneği ve AİHM’nin AİHM kararlarına yer verdi. Batı Trakya Türk Azınlığı ile doğrudan bağlantılı olan Meriç İli Azınlık Gençlik Derneği. “Bekirusta Vaka Grubu” isimli davaların gidişatını detaylı olarak değerlendirdi.
Batı Trakya’daki azınlık dernekleri adlarında “Türk” kelimesi geçtiği gerekçesiyle kapatıldı.
1927 yılında kurulan İskeçe Türk Birliği (İTB), 1928 yılında kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936 yılında kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB) adlarında Türkçe deyimine yer vermiş, Batı Trakya’daki azınlık Lozan Antlaşması’na dahil edildi. 1980’li yıllarda “Türk” yerine “Müslüman” olarak tanımlandığı gerekçesiyle kapatıldı. Bir süre azınlık okullarının tabela ve karnelerinde yer alan “Türk” ibaresi Yunanistan tarafından görmezden gelinmiş, bu tarihten sonra Türk isimli derneklere resmi statüde faaliyet izni verilmemiştir.
Kuruluşları reddedilen Meriç Vilayeti Azınlık Gençlik Derneği ve Rodop Vilayeti Türk Kadınları Kültür Derneği, kapatılan ITB ile birlikte konuyu 2005 yılında AİHM’ye taşıdı. Mahkeme 2007 ve 2008 tarihli kararlarında örgütlenme özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Yunanistan’ın AİHM kararlarını uygulayıp uygulamadığını yakından takip ederken, Yunanistan Parlamentosu 2017 yılında AİHM kararlarının uygulanmasının önünü açacak bir yasa değişikliğini onayladı ancak resmi faaliyetlere izin verilmemesi uygulamasına onay verdi. Kanundaki çekinceler nedeniyle Türkçe isimli derneklerin kurulmasına devam edildi.
ITB, bu yasal değişikliğin ardından Yargıtay’a başvurdu. Yargıtay, Haziran 2021 tarihli kararıyla, ITB’nin AİHM kararının uygulanması ve hukuki statüye kavuşturulması talebini reddetti.
